Januari • Granaat
vurig rood tot rood bruin en al zijn kleur variëteiten.
Januari • Granaat: de vurige familie
Onder Granaat verstaan we een groep van verschillende, gekleurde edelstenen die een vergelijkbare kristalstructuur en chemische samenstelling hebben. Het woord Granaat roept misschien het beeld op van een goedkope, donkerrode steen die in overvloed verkrijgbaar is. Uit recente ontdekkingen blijkt echter, dat Granaat in vrijwel elke kleur voorkomt en bijna net zo duur kan zijn als saffier. De Granaat speelt als een van de drie vuurrode karbonkel stenen tezamen met de robijn en de spinel, sinds de antieke literatuur in de kunst en in het volksbijgeloof een bijzondere rol.
Als eerste zou de grote Albertus Magnus, bisschop van Keulen van 1193 tot 1206, tijdens het heilige Romeinse Rijk, de steen Granaat hebben genoemd.
Het kan niet worden vastgesteld wat de herkomst van het woord Granaat is: of de rode kleur van de Granaatappel of de Duitse afleiding van het Latijnse woord ‘granum’ (korrel). We kennen veel sieraden uit de Romijnse tijd en Granaat werd ook in die tijd gewaardeerd om zijn schoonheid en luster.
Uit de tijd van Napoleon een prachtige ‘koninklijke’ parure in Granaat bestaande uit een tiara, een collier, twee bijpassende armbanden en oorhangers. Allen voorzien van cabouchon geslepen Granaten.
Aan het Engelse hof was van oudsher de Granaat een geliefde steen bij het huwelijk en werd veel verwerkt in huwelijkssieraden. Een absoluut topstuk uit die tijd is de Granaat hanger van ‘Bloody’ Mary I van Engeland, die zij bij haar huwelijk van Philips II van Spanje kreeg. De beroemde Granaat Parel hanger met de Peregrina, wat ‘Pelgrim’ betekend. Deze parel weegt maar liefst 2 ons! Bekend is ook haar Granaten collier met Granaten kruis, welke strak aan haar hals werd gedragen.
Hieronder een bijzondere Granaat parure, veranderd door Fabergé ooit in bezit van H.K.H. Prinses Margaret, Gravin van Snowdon. Bestaande uit een collier samengesteld uit rond geslepen Granaten met een af-neembare hanger/broche, een armband en twee haarspelden elk bij-passend bij deze set. De Granaat set komt oorspronkelijk uit circa 1820.
De Granaat en de geschiedenis
Al heel vroeg in onze historie komen we de Granaat tegen: in prehistorische graven zijn kralen van Granaat gevonden, waarschijnlijk bedoeld als teken van liefde op de laatste reis. Noach zou een grote Granaat in zijn Ark hebben opgehangen om zijn reis te verlichten. Granaten zouden namelijk de weg wijzen en beschermen tegen nachtmerries.
De mooiste ooit gevonden Granaten sierden de kroonjuwelen van de Boheemse koning Wenzel, die regeerde van 1271 tot 1305. Deze stenen werden gedurende eeuwen voor robijnen gehouden, totdat ze in de negentiende eeuw hun ware identiteit prijsgaven. Veel sieraden kennen we uit de tijd van het Byzantijnse rijk die gedragen werden door vooraan staande personen, kerkvorsten of door koningen.
Rode cabouchon-Granaten (de zogenoemde karbonkels) worden al meer dan vijfhonderd jaar in juwelen verwerkt. Vooral in de achttiende eeuw beleefde de Granaat een ware bloeitijd en het geloof in zijn betoverende werking was wijdverspreid. Anna Boleyn stond bekend om haar prachtige juwelen met Granaten. Later tijdens de regerings periode van Koningin Victoria was er een ware opbloei van de Granaat veelal verwerkt in sieraden uit die tijd.
Een andere heel bekend sieraad is de geelgouden met de hand vervaardigde gouden ring van koning Gustav II Adolf van Zweden, die heerste van 1611 tot 1632. Deze ring bezat een grote karbonkel, Granaat die vele jaren voor een robijn werd gehouden. Later vindt men deze steen vermoedelijk terug in de ‘Royal Crown of Sweden’.
De Granaat en zijn krachten
Naar oude overleveringen geven edelstenen krachten aan hen die onder een bepaald sterrenbeeld zijn geboren. Als geschenk van Moeder Aarde hebben edelstenen de energie om goede invloeden te versterken en negatieve te af te zwakken. Daarom heeft ieder sterrenbeeld een edelsteen als symbool, met een mythische betekenis als geluksbrenger of als talisman. Aan de Granaat worden veel positieve eigenschappen toegekend. De geluks Granaat symboliseert de eeuwige liefde. Vandaar dat men hem veel aantreft in huwelijkssieraden.
De Granaat is het zinnebeeld van een constante toenadering en verleent de drager moed. Hij zou ook een tegengif vormen bij slangenbeten. Het is de steen van de maand januari en hoort bij het sterrenbeeld Steenbok (geborenen tussen 22 december en 20 januari). De Granaat heeft een hardheid tussen 6,5 en 7,5.
Fysiek verhoogt Granaat het zelf genezend vermogen van het lichaam: hij versterkt het immuunsysteem en bevordert de opname van vitaminen en mineralen. Verder heeft de steen een positieve invloed op het bloed en de bloedsomloop, bij seksuele en potentieproblemen, en op het hart en de longen.
Onder de Granaat valt een hele groep verschillende mineralen. Vurig rood, met de sterkste gloed van alle varianten – denk aan een brandend kooltje – fonkelt de pyroop; rosarood is zijn broer de rhodoliet. De almandien straalt bloedrood met enigszins blauwe reflectie en de zeldzame hessoniet heeft een geelgouden tot roodachtig bruine kleur.Oranje tot roodbruin is de spessartien, genoemd naar de oorspronkelijke vindplaats in Spessart, en heden ten dage een zeldzaam geworden Granaat.Maar er zijn ook stenen met totaal andere kleuren. Zeldzaam en door zijn uiterst bijzondere schittering zeer waardevol, is de smaragdgroene demantoid, waarvan stenen boven één karaat een absoluut unicum zijn. De geelgroene tot bruinachtig groene of de helder smaragdkleurige grossulaar heeft door zijn vindplaats in de omgeving van het Tsavo-Park in Kenia de naam Tsavolith gekregen.
